Laat Bloom bloeien

Als onderwijskundig adviseur en lid van de toetscommissie van het Instituut voor Facility Management van de Hanzehogeschool Groningen werd ik door een docente gevraagd mijn mening te geven over het niveau van een eerstejaars tentamen. Ze wilde vooral weten of ze op het juiste moeilijkheidsniveau had ingestoken. “Het zijn eerstejaars studenten, ik wil vooral weten of ze de stof kennen en misschien of ze ook wat inzicht hebben”.

Een onderwijskundige - of je dat nou bent door opleiding of door ervaring - denkt bij zo’n vraag natuurlijk meteen de taxonomie van Bloom. Dit systeem geeft een indeling van cognitieve vaardigheden in hiërarchische niveaus, van simpel (kennen) naar complex (evalueren). Bloom ontwikkelde de taxonomie als hulpmiddel voor het ontwerpen van effectieve leeromgevingen (zie oa. hier). Maar die taxonomie is blijkbaar niet erg bekend bij docenten.

Bloom onderscheidt zes niveaus van cognitieve vaardigheden: Kennis, Inzicht, Toepassing, Analyse, Synthese en Evaluatie. Maar hoe kun je nu makkelijk testen op welk van deze niveaus een student zich bevindt? Hoe maak je een toets die precies insteekt op het niveau dat je wilt toetsen? Daarvoor heb ik deze pagina op www.leren.nl gevonden. Voor elk van de niveaus wordt een aantal activiteiten genoemd die je een student kunt vragen te tonen. Voor Kennis, bijvoorbeeld, kun je vragen naar opsommingen of definities. Als je wilt weten of een student kan Syntehtiseren, kun je ze beter vragen om een ontwerp te maken of gegevens te extrapoleren en zo voorspellingen te doen.

Met behulp van de activiteiten die op leren.nl opgsomd worden, kon ik heel gemakkelijk laten zien dat de toets die ik voor de docente heb geanalyseerd precies op het niveau zat dat ze graag wilde. De meeste vragen waren echte kennisvragen en er zaten een paar vragen bij die meer gericht waren op inzicht.