zondag 12 april 2009

IPON2009 – Creducatief

Over IPON’09 en TeachMeetNL@IPON09 is de afgelopen dagen al veel geblogd. Wat is daar dan nog aan toe te voegen? Nou, in ieder geval een blogpost over de presentatie van Creducatief. Want daarover kon ik nog niets online vinden.

Presentatie? Eigenlijk was het meer een infotainmentshow, of misschien zelf edutainment. Het thema van IPON’09 was Creativiteit. Voor mezelf had ik, vooral vanwege TeachMeet, er het subthema Share aan toegevoegd. De show van Creducatief verbond deze twee thema’s op een sublieme en theatrale manier.

Aacteur/ingenieur Eugene Bos, verhalenverteller/communicatie- kundige Anne-Kee Deelen en muzikant/veranderkundige Erwin Wiertz maakten in een cabareteske show duidelijk wat creativiteit nou eigenlijk is, maar ook wat dat dan met ICT en onderwijs te maken heeft.

Creativiteit komt voort uit de linker hersenhelft. De meeste mensen gebruiken echter vooral hun rechterhersenhelft, waarmee analyse en patroonherkenning plaatsvindt. Vooral patroonherkenning is daarbij letterlijk van levensbelang. Patroonherkenning is nodig om direct te kunnen oordelen, 98% van de hersenactiviteit is daarom gericht op patroonherkenning.

Creativiteit is juist gericht op het doorbreken van patronen en het uitstellen van een oordeel. Daarvoor hebben we dus nog 2% van onze hersenen over. Om creatief te zijn moeten de linker en de rechter hersenhelft een strijd aangaan. Om te ervaren hoe lastig die strijd is deden we tijdens de voorstelling van Creducatief de volgende oefening:

Kies een partner (de dichtstbijzijnde collega voldoet) en tel samen afwisselend tot drie: A zegt één, B zegt twee en A zegt drie, enz. Doe dit een paar keer en vervang dan “één” door een klap in je handen. Dat is een stuk moeilijker. Nog moeilijker wordt het als je vervolgens “twee” vervangt door een tik met de voet. Maar als je ten slotte “drie” vervangt door een krabbeltje op je hoofd wordt het ineens weer vrij gemakkelijk.

Tellen wordt aangestuurd door de rechter hersenhelft, bewegingen vooral door de linker. Tijdens deze oefening gingen de linker en de rechterhersenhelft dus een strijd aan, die uiteindelijk gewonnen werd door de linkerkant. Daardoor ben je meteen ook in een situatie gekomen waarin je je creativiteit makkelijker kunt gebruiken. Dat is ook te controleren met deze draaiende dame. Draait ze linksom, dus tegen de wijzers van de klok in, of rechtsom? Als je haar naar rechts ziet draaien is vooral je rechter hersenhelft actief, en andersom.

Op deze manier is het eenvoudig te testen of je in een creatieve hersenflow bent. Niet? Dan even tellen, klappen, tikken en krabben met de dichtstbijzijnde collega. Vooral ’s ochtends direct na het opstaan en ’s avonds voor het naar bed gaan kom je makkelijk in een creatieve flow.

OK, creativiteit is dus te stimuleren en je kunt testen of je in een creatieve flow zit. Maar wat heb je daar nou aan bij ICT en onderwijs? Het sprookje dat Anne Kee ons in drie etappes vertelde maakte dat duidelijk. Het ging over een schooljuffrouw die een digibord in de klas kreeg en er niet goed raad mee wist. Ik zal het sprookje hier niet opschrijven, dat laat ik graag over aan Anne Kee, maar wel de moraal:

Computers in de klas zijn nieuw. Veel docenten hebben er meteen een oordeel over. Daarvoor gebruiken ze hun rechter hersenhelft. Probeer dat oordeel eens uit te stellen, gebruik je creativiteit en je linker hersenhelft om tot nieuwe manieren van lesgeven te komen.

Maar er is meer: als je je ervoor open stelt merk je dat er veel hulp is. Online vind je veel creatieve oplossingen en antwoorden. De schooljuffrouw leerde wiki’s en fora kennen, waar kennis en voorbeelden gedeeld worden. Ze vond blogs van edubloggers, die hun vondsten en verhalen online zetten en edutweeps die via twitter heel snel bereikbaar zijn. Allemaal staan ze klaar om te helpen, en dat sluit weer mooi aan bij mijn blogpost over bloggen in het onderwijs die ik laatst schreef voor about(:)blank. De juf leerde ook nog eens slimmer werken en voelde zich jaren jonger.